+48 603 617 520

Opinie i ekspertyzy przyrodnicze

Strona główna › Usługi › Opinie i ekspertyzy przyrodnicze

Ekspertyza przyrodnicza to specjalistyczna usługa polegająca na opracowaniu opinii dotyczącej obecności w obszarze planowanego przedsięwzięcia gatunków grzybów, roślin i zwierząt podlegających ochronie prawnej, a także ich siedlisk. Opinia przyrodnicza zawiera zalecenia dotyczące sposobów ochrony stanowisk tych gatunków oraz propozycje działań mających na celu uniknięcie, zapobieżenie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na chronione elementy różnorodności biologicznej.


Ekspertyza przyrodnicza jest najczęściej elementem wniosku o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków grzybów, roślin lub zwierząt objętych ochroną oraz wniosku o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów. W przypadku tego drugiego wniosku, jest potwierdzeniem dla organu ochrony przyrody braku zasiedlenia planowanych do wycięcia drzew i krzewów przez gatunki grzybów, roślin i zwierząt podlegające ochronie lub w przypadku ich zasiedlenia przez te organizmy, konieczności nałożenie obowiązku uzyskania zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków grzybów, roślin lub zwierząt objętych ochroną.

W jakich sytuacjach ekspertyza przyrodnicza jest niezbędna?

Ekspertyza przyrodnicza jest niezbędna, kiedy planowane przedsięwzięcie może naruszyć zakazy obowiązujące wobec podlegających ochronie prawnej gatunków grzybów, roślin, ale przede wszystkim zwierząt, w tym w szczególności owadów, płazów, ptaków i nietoperzy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt zakazane jest ich:

  • celowe zabijanie, okaleczanie lub chwytanie,
  • umyślne niszczenie ich jaj lub form rozwojowych,
  • niszczenie ich siedlisk oraz ostoi, a także obszarów rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania
  • niszczenie, usuwanie oraz uszkadzanie ich gniazd, mrowisk, nor, legowisk, żeremi, tam, tarlisk, zimowisk oraz innych schronień,
  • uniemożliwianie dostępu do ich schronień,
  • celowe płoszenie oraz niepokojenie w miejscach ich noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych, lub w miejscach żerowania zgrupowań ptaków migrujących oraz zimujących.

Sporządzenie ekspertyzy przyrodniczej jest wymagane, jeśli pracebwykonywane w ramach realizacji planowanego przedsięwzięcia mogą wiązać się z naruszeniem któregokolwiek z wyżej wymienionych działań. Opinia będzie potrzebna:

  • przy rozbiórce lub remoncie budynków, które mogą być miejscem występowania chronionych gatunków zwierząt, takich jak ptaki (np. jerzyk, kawka, wróbel) lub nietoperze (wszystkie gatunki występujące w Polsce podlegają ochronie ścisłej, czynnej),
  • w przypadku prac pielęgnacyjnych lub wycinki drzew i krzewów, które mogą być siedliskiem chronionych owadów, ptaków i nietoperzy, 
  • przed planowaną likwidacją zbiorników wodnych, mogących stanowić środowisko życia chronionych płazów.

Dokument ten jest kluczowy w celu określenia wpływu planowanych działań na różnorodność biologiczną, zachowania wymogów ochrony prawnej i określenia skutecznych działań łagodzących i kompensujących.

Ekspertyza przyrodnicza – co zawiera?

Ekspertyza przyrodnicza zawiera kompleksowy przegląd informacji pozyskanych za pomocą obserwacji terenowych, niezbędnych do oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze i podjęcia decyzji o dalszych działaniach mających na celu złagodzenie oraz kompensację negatywnego wpływu tego przedsięwzięcia na faunę i florę. Dokument ten obejmuje:

  • dane zlecającego,
  • opis celu ekspertyzy,
  • informacje dotyczące obszaru objętego obserwacją, czasu przeprowadzania badań terenowych oraz metod zastosowanych do wykonania ekspertyzy przyrodniczej,
  • wykaz stwierdzonych gatunków zwierząt objętych ochroną oraz ich siedlisk, 
  • szczegółowe zalecenia dotyczące działań łagodzących i kompensacyjnych. 

Działania łagodzące, które mogą być sugerowane w ekspertyzie przyrodniczej, mają na celu minimalizację negatywnego wpływu planowanego przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze i obejmują m.in. monitorowanie stanowisk i siedlisk, zabezpieczanie ich przed zagrożeniami zewnętrznymi, przenoszenie zagrożonych zwierząt na nowe stanowiska oraz dostosowanie harmonogramu prac budowlanych, tak aby zminimalizować ich wpływ na zwierzęta i ich siedliska. Z kolei działania kompensacyjne, mające na celu zrekompensowanie ewentualnych strat przyrodniczych, mogą obejmować budowę sztucznych miejsc lęgowych i rozrodu, wspierających odtworzenie siedlisk i populacji.

Cena ekspertyzy przyrodniczej

Koszt sporządzenia ekspertyzy przyrodniczej zależy od wielu czynników, z których najważniejszym jest rodzaj i wielkość obszaru objętego badaniami. Wpływ ma także złożoność obiektu oraz czas potrzebny ekspertowi na przeprowadzenie szczegółowej analizy. Im większy i bardziej skomplikowany obiekt, tym bardziej czasochłonna i wymagająca jest praca terenowa oraz ocena potencjalnych zagrożeń dla chronionych gatunków i siedlisk. Przykładowo ekspertyza poprzedzająca termomodernizację wielorodzinnego budynku mieszkalnego zostanie wyceniona drożej niż ekspertyza przyrodnicza wymagana przed usunięciem pojedynczego drzewa. 

Biotope - logo white
Facebook YouTube